8. Bosch-vijver

Deze luisterplek is onderdeel van de wandelroute Woordenspoor.

Ten west-zuidwesten van de Kneppelhoutweg en de Hoofdlaan liggen Landgoed De Hemelse Berg en Landgoed De Oorsprong. In deze omgeving deden in vorige eeuwen veel schilders en schrijvers inspiratie op. 

Rody Chamuleau was dertig jaar leraar Nederlands op het Thorbecke Lyceum in Arnhem. In 2004 verscheen van zijn hand de Letterkundige gids voor Gelderland. Van Arnhem tot Zaltbommel. In deze gids krijgt Oosterbeek ruime aandacht. Opvallend is de aantrekkingskracht die Oosterbeek in de negentiende en het begin van de twintigste eeuw had op schilders, schrijvers en dichters. Ik lees wat (ingekorte) fragmenten uit deze gids voor: 

'De Oosterbeekse dichteres Tony de Ridder beschreef in haar bundel Blauwe verten veel Oosterbeekse plekjes die haar na aan het hart lagen. De vijver van de Hemelse Berg hoorde daar ook bij: 

Bosch-vijver

Een goeden boom aan 't zwarte water...

Twee witte zwanen drijvend zacht, 

Langs waar het waterval-geklater

Verglijdt ver over 't water

Uit avond groeit de diepe nacht.

Buitenplaats De Hemelse Berg kwam in 1836 in het bezit van Mr. Robidé van der Aa, advocaat en rechter in Arnhem die vooral bekend is geworden omdat hij samen met Potgieter De Gids heeft opgericht. Hij schreef over deze plek:

‘k Geniet erkentlijk, Hemelsch oord!
Al ’t schoone dat u toebehoort,

En zet mij in uw lommer neder:

Roept de arbeid mij naar vruchtbrer streek,

Ras keer ik, boschrijk Oosterbeek!

Tot uwe stille dreven weder.

In 1848 kocht Jan Kneppelhout, de Leidse student-schrijver, de Hemelse Berg. Het landhuis verving hij door een kasteeltje, waar vele auteurs te gast waren. Zo ook dichter en theoloog P.A. de Génestet. In een brief schreef hij:

O gij gezegende Hemelsche Berg! Eden van mijn teere Jeugd, waar mijn hartje heeft geslagen, van zoo'n onvergalde vreugd [...]'

De voorgelezen fragmenten uit deze audio zijn afkomstig uit de Letterkundige gids voor Gelderland. Van Arnhem tot Zaltbommel. Deze gids is samengesteld door Oosterbeker en oud-leraar Nederlands Rody Chamuleau.

Voorgedragen door Sander Essers